Dit whitepaper biedt inzicht in de complexe relatie tussen serious gaming, wetenschap en psychologie. Hoe vullen deze sectoren elkaar aan in serious gaming projecten, welke psychologische principes passen serious game designers toe en waarom is gaming zo interessant als doelgroepgerichte onderzoeksmethodiek? Ontdek waarom serious gaming meer is dan een spelletje – het is een krachtige motor voor onderzoek en maatschappelijke verandering.
Dit whitepaper is een must-read voor iedereen die op zoek is naar innovatieve manieren om leerresultaten te verbeteren, gedragsverandering te bereiken of participatief onderzoek uit te voeren. Én voor alle pioniers die allang overtuigd zijn van de kracht van gaming, maar moeite hebben om de rest van de organisatie hierin mee te krijgen. Dit whitepaper legt precies uit hoe en waarom gaming een gefundeerd middel is voor veranderkundige opgaven. Maak er gebruik van!
Perfect, dat hoeft ook niet! Dit whitepaper gaat niet over spelletjes, maar over serious gaming als wetenschappelijke methode voor onderzoek naar (maatschappelijke) opgaves.
En geen zorgen, je hoeft bij ons niet direct contactgegevens achter te laten. Heb je vragen of wil je meer informatie? Neem dan even contact met ons op.
Inhoud
1. Inzicht in de reikwijdte van serious gaming. Een verkenning van alle manieren waarop serious gaming en wetenschap met elkaar te maken hebben. Met behulp van met Boudewijn Dijkstra en Steven de Rooij – beide docent-onderzoeker bij de enige masteropleiding Serious Gaming van Nederland – geven we een inkijkje in de vele gezichten van serious gaming. Zo bestaat er onderzoek naar serious gaming (voorbeeld: hoe wordt de werking van gamemechanieken in kaart gebracht?) en onderzoek met serious gaming (hoe wordt het proces van gameontwikkeling nu al ingezet om veranderkundige opgaven te bestuderen?).
2. In gesprek over psychologie en game design. Aan de hand van praktijkvoorbeelden laten we zien hoe serious game designers de werelden van wetenschap, psychologie en ontwerp samenbrengen in hun werk. In gesprek met Arjan van Houwelingen (docent Game Design aan de Hanzehogeschool Groningen en bordspelontwerper) en Bas Altenburg (game designer bij 8D) maken we de werking van gamemechanieken – en hun wortels in psychologische theorie – concreet. Hoe kunnen we gamegedrag verklaren en waarom leent gaming zich zo goed voor verandering en onderzoek?
Na het lezen van dit whitepaper…
Zoals we graag zeggen: we gaan goed op problemen. Wat zou er nou echt moeten veranderen in jouw werkveld? We denken graag mee of en hoe serious gaming daar iets in kan betekenen. Niet om je direct een offerte te sturen, maar simpelweg omdat we graag willen weten welke problemen er echt urgent zijn in het onderwijs, de zorg, bij de overheid en in het bedrijfsleven. Dat helpt ons weer om onze expertise nog gerichter in te zetten. We werken liever aan de juiste dingen dan aan heel veel dingen. En daar hebben we input van andere professionals voor nodig!
En geen zorgen, je hoeft bij ons niet direct contactgegevens achter te laten. Heb je vragen of wil je meer informatie? Neem dan even contact met ons op.
Deze publicatie is tot stand gekomen met medewerking van:
Boudewijn H. Dijkstra is als docent-onderzoeker en coördinator verbonden aan het Serious Gaming onderwijs en onderzoek van NHL Stenden Hogeschool. Vanaf 2010 is Serious Gaming meer en meer het onderwerp van focus geworden. Samen met collega’s heeft Boudewijn een rol gehad bij de ontwikkeling van de Master Health Innovation (2015), Master Serious Gaming (2017) en Master Design Driven Innovation (2019). Naast docent-onderzoeker en coördinator, is Boudewijn binnen NHL Stenden actief (geweest) op het vlak van ICT/edutech adviezen, projectleider en als projectcoördinator voor praktijkgerichte onderzoeksprojecten.
Steven de Rooij is – naast fervent gamer – onderzoeker en docent Serious gaming bij NHL Stenden. Na het afronden van zijn studie Arbeids- en Organisatiepsychologie is hij zich gaan richten op leren door simulaties en het gebruik van geforceerde feedbackcycli om het effect van primen te verbeteren. In de afgelopen jaren ontwikkelde hij de Serious Gaming Lemniscaat, die wordt gebruikt om inzichten te verkrijgen in de ontwikkeling en evaluatie van het end-to-end proces van serious gaming. De huidige focus van zijn werk is het verder ontwikkelen van de lemniscaat door te proberen het te implementeren als een methodologie voor studenten om grip te krijgen op ‘learning to learn’, en om een beter begrip te creëren van het gehele proces van serious gaming.
Arjan van Houwelingen is als docent, lerarenopleider en studieadviseur verbonden aan de opleiding Creative Media & Game Technologies aan de Hanzehogeschool Groningen. Een belangrijk onderdeel van zijn werk is het verbinden van het werkveld, onderzoeksgroepen en studenten, zodat zij kunnen samenwerken aan projecten voor serious games. Als freelance spelauteur ontwikkelt hij spellen zowel op eigen initiatief als in opdracht van klanten. In 2015 heeft Arjan het Spellenmaakgilde opgericht, dat is uitgegroeid tot een landelijk netwerk met testavonden en een levendige community. Als bestuurslid bij SAGANET organiseert hij seminars en reikt hij jaarlijks de SAGANET Award uit aan de beste nieuwkomer binnen het domein van serious games.
Bas Altenburg werkt sinds 2019 als game designer en project manager bij serious gamebedrijf 8D. Daar ontwikkelt hij bordspellen, VR simulaties, gamified apps en alles daartussenin. In zijn rol bij het bedrijf analyseert hij complexe situaties in verschillende sectoren (zorg, educatie, corporate) en ontwikkelt hij samen met eindgebruikers oplossingen voor uitdagende vraagstukken. Zijn ontwerpen hebben inmiddels honderdduizenden spelers in Nederland en over de grens bereikt. Als project manager is hij betrokken bij internationale consortia, waarvoor hij in binnen- en buitenland workshops ter promotie van serious gaming organiseert. Ook op lokaal niveau zoekt hij graag de gaming community op: deelnemend of jurerend bij de Global Game Jam, als spreker bij expertsessies, of als coach voor beginnende ontwerpers. Meer weten over zijn visie op serious games en game design? Bekijk de opname van het Kenniscafé Serious Gaming van Studium Generale Groningen, waar Bas samen met andere experts te gast was.
Bijdragen aan onze whitepaper-reeks? Graag!
Voor onze whitepaperreeks zijn we altijd op zoek naar inspirerende voorbeelden en ideeën over de toepassing van serious gaming – zowel als veranderstrategie als als eindproduct. Heb jij zo’n voorbeeld dat je graag wilt delen? Of is er een bepaald aspect van serious gaming dat je graag nog eens uitgelicht zou willen zien in een longread of whitepaper? Laat van je horen! Samen geven we serious gaming de plek die het verdient. In de zorg, het onderzoeksveld, het sociaal domein, het bedrijfsleven – gaming is here to stay.
Dr. Ayla Schwarz is Assistant Professor Implementation and Engagement in Digital Health aan Wageningen University bij de leerstoelgroep Consumptie en Gezonde Leefstijl. Aan de hand van interviews met buurtsportcoaches, waaronder gebruikers van de beweegapp Missie Master, bracht zij barrières en kansen voor de implementatie van gamificatie in kaart. Hoe is dat verlopen, wat zijn de resultaten en wat zijn de vervolgplannen?
Design-gedreven onderzoek: wat is de meerwaarde? Voor een succesvolle implementatie van onderzoeksresultaten is een perfecte balans nodig tussen gebruiker, de vorm van de interventie en de context waarin deze zal worden gebruikt. Wanneer al deze elementen goed op elkaar zijn afgestemd, belanden onderzoeksresultaten daar waar ze écht een verschil maken: midden in de maatschappij.
Transdisciplinair onderzoek brengt wetenschappers en maatschappelijke actoren zoals ontwerpers, kunstenaars en beleidsmakers samen om complexe vraagstukken op te lossen. Denk aan ethische dilemma’s rond technologie, klimaatadaptatie of zorginnovatie. Ondanks de potentie blijkt de uitvoering in de praktijk nog vaak uitdagend: hoe zorg je voor gelijkwaardige samenwerking? Hoe overbrug je verschillen in werkwijze en taal? We spraken erover met Julia Hermann, Assistant Professor in in Philosophy and Ethics of Technology at University of Twente.