In 2022 lanceerde het Data Science Center in Health (DASH) van het UMCG in samenwerking met 8D Games de serious game AI+Hospital, een bordspel dat zorgprofessionals met elkaar in gesprek brengt over de inzet van artificial intelligence (AI) in het ziekenhuis. Het afgelopen jaar hebben ruim tweehonderd zorgprofessionals uit twintig landen het spel gespeeld – en blijkt de impact veel verder te reiken dan de muren van het UMCG, dat het spel in eerste instantie in een kleine oplage liet drukken. Projectleider Peter van Ooijen: ‘Na iedere sessie komt er wel iemand naar ons toe met de vraag of het spel ook gemaakt kan worden voor de eigen afdeling, of volgt er een uitnodiging voor weer een nieuw evenement.’
AI+Hospital is ontstaan vanuit de ambitie om datagedreven werken te verankeren in het DNA van het UMCG. Dat begint met kennis: wat is kunstmatige intelligentie, wat kun je ermee en wat zijn de gevolgen ervan? Van Ooijen: ‘Om zorgprofessionals hierbij te ondersteunen ontwikkelden we een curriculum met de naam AIProHealth, met daarin naast de technische aspecten ook aandacht voor de ethische, juridische en maatschappelijke kanten van AI in de zorg. Die cursus is online beschikbaar via FutureLearn en wordt al goed gebruikt: op dit moment door zo’n 2250 mensen wereldwijd. We wilden er graag nog iets extra’s aan toevoegen – een fysieke component die mensen helpt om theoretische kennis uit de cursus actief te gaan gebruiken en er samen mee te oefenen. Het bordspel is hier een eerste uitkomst van.’
‘Bij serious games denken mensen vaak direct aan iets digitaals, maar onze ervaring is dat juist fysieke spellen heel effectief zijn wanneer het doel is om met elkaar in gesprek te gaan,’ vertelt Bas Altenburg, game designer bij 8D Games. ‘AI+Hospital is in principe een rollenspel. De spelers doorlopen samen een fictieve patiëntreis en staan bij iedere stap voor een keuze over de inzet van AI. Daarbij is er geen sprake van een uitgesproken ‘goed’ of ‘fout’ – het gaat erom dat spelers leren een gewogen keuze te maken, met oog voor de wensen van de patiënt, de verschillende professionals en de ethische en juridische aspecten die meespelen. Dat is een heel leerzame en constructieve ervaring. In dit geval nog eens extra omdat de tekstuele inhoud van de kaartjes heel zorgvuldig is samengesteld door de experts van het UMCG en de discussie aansluit op de thema’s uit het curriculum.’
De game wordt momenteel ingezet op uiteenlopende congressen en symposia. Van Ooijen: ‘Het is het leukst als er een mix van mensen aan tafel zit, mensen met verschillende professies en kennisniveaus. Daar leeft de discussie heel erg van op.’ Data scientist Eline Meijer begeleidt de sessies regelmatig en ziet dat mensen verrast zijn door de vorm: ‘Het is leuk om te zien hoe mensen eerst wat sceptisch of onzeker zijn, maar na de eerste ronde helemaal losgaan. Het komt wel eens voor dat ze in discussie gaan met de spelleider omdat ze vinden dat hun keuze meer punten zou moeten opleveren, of dat mensen na afloop van de speeltijd nog willen doorgaan, omdat ze te nieuwsgierig zijn naar hoe het afloopt met de fictieve patiënt. Dan weet je dat het doel bereikt is; AI in de zorg staat op de kaart.’
Het succes van bordspel AI+Hospital prikkelt de creativiteit en enthousiasme bij DASH, maar levert ook allerlei nieuwe vragen op over het vervolg. Bart Scheerder, business developer bij UMCG: ‘Deze spelvorm – op basis van een patient journey een discussie aanzwengelen over keuzes die tijdens het proces gemaakt worden – is te vertalen naar allerlei andere onderwerpen en specifieke patient journeys. Maar wij hebben als kennisinstituut geen belangstelling voor winst. Wel is het aan ons om de gegenereerde kennis en inhoud verder te brengen en zo te blijven bouwen aan communities rondom AI in de zorg. We zijn bijvoorbeeld van plan om op het HTRIC congres van 16 juni een live variant te verzorgen: AI+Hospital XL, waarin we dilemma’s uit het spel vertalen naar het podium en zo een groter publiek kunnen meenemen in het discours over AI in de zorg.’
Het verdiepende curriculum dat aansluit bij AI Hospital is te doorlopen via het kennisplatform FutureLearn. De cursus ‘How Artificial Intelligence Can Support Healthcare’ kent al 2.315 deelnemers, die de cursus hoog waarderen. Ga ook de diepte in en leer alles over verantwoord gebruik van AI in de zorg.
AIProHealth (Practical Artificial Intelligence for Healthcare Professionals) is een groot internationaal consortium, gefinancierd door een subsidie van EIT Health, waarin experts gezamenlijk een aanpasbare AI-leeromgeving met verschillende leermodules ontwikkelen. Als onderdeel hiervan zijn al een massive open online course (MOOC) en een Face2Face course met deze serious game als belangrijkste aspect ontwikkeld. In het najaar van 2023 wordt dit uitgebreid met winter- en zomercursussen in Tartu en Groningen.
For more information on the curriculum, contact dash@umcg.nl.
For more information about game development and the possibilities of gaming in healthcare, contact info@8d-games.nl
Serious games voor de zorg maken hun opmars. Maar heb je zelf nog nooit zo’n game gebruikt, dan blijft het hele idee toch wat abstract. Wat voor meerwaarde hebben games voor de zorg en welke concrete voorbeelden zijn er al?
Neem contact op met Johan
In dit artikel bespreken we de kansen en gevaren van AI voor de serious gaming sector. Ook laten we met voorbeelden uit ons portfolio zien hoe AI de impact van games kan vergroten – en hoe wij daar de afgelopen jaren gebruik van hebben gemaakt.
Serious games voor de zorg maken hun opmars. Maar heb je zelf nog nooit zo’n game gebruikt, dan blijft het hele idee toch wat abstract. Wat voor meerwaarde hebben games voor de zorg en welke concrete voorbeelden zijn er al? Laat je inspireren door cases uit ons portfolio.
Een serious game, dat is toch altijd digitaal? Zeker niet! Ook een ‘ouderwets’ bordspel of kaartspel leent zicht uitstekend voor het bereiken van een educatief doel of het aanmoedigen van een gedragsverandering.