Johan van der Meulen is innovatiedirecteur bij serious gamebedrijf 8D Games. Met zijn bedrijf ontwikkelt hij spellen die kinderen een power-up geven voor het leven, van bordspellen tot digitale games. Wat betekent de Code voor Kinderrechten voor de spellen die zijn team ontwikkelt?
‘Technologie heeft veel positieve kanten; als hulpmiddel om je te ontwikkelen, nieuwe dingen te leren of met elkaar in contact te blijven. De kunst is natuurlijk om op een gezonde manier gebruik te maken van al die mogelijkheden. En dat is nog niet gemakkelijk, zeker niet voor kinderen en jongeren. Een veelheid aan digitale producten schreeuwt om hun aandacht, van social media tot games. Die zijn vaak op zo’n manier ontworpen dat je er maar door en door mee wilt gaan. Een beetje zoals met de umami-smaak van chips. Ik zou willen dat er in de toekomst al in het design van digitale producten meer rekening wordt gehouden met de veiligheid en gezondheid van kinderen. Nu leggen we dat nog te vaak bij de gebruiker neer.’
‘Het doel van onze games is dat kinderen er iets van leren, dat het spel ze een power-up geeft waar ze de rest van hun leven baat bij hebben. Bijvoorbeeld het aanleren van een gezonde leefstijl of manieren om om te gaan met stress of tegenslag. Ook digitale veiligheid is al eens aan bod gekomen: samen met FERS en de Koninklijke Bibliotheek hebben we de Data Detox Game ontwikkeld, een spel dat ieder jaar gespeeld wordt tijdens de Week van de Mediawijsheid. Daarin hebben we grappige dingetjes uitgehaald in de gameplay; een gratis boost maakt je bijvoorbeeld niet sneller, maar juist langzamer.’
‘Juist met een ambitie als de onze is het belangrijk om de nadelen en gevaren van digitale producten zo klein mogelijk te maken. Je kunt kinderen niet ‘empoweren’ als je spel alleen maar verslavend is, in plaats van leerzaam. Dat is natuurlijk best een dunne lijn: ook een serious game moet leuk en engaging zijn, anders wil geen kind het spelen. We zoeken naar manieren om dit op ethische wijze te doen. Zo mixen we graag digitale gameplay met offline activiteiten. Denk aan een digitale game die discussie uitlokt in de klas. Of omgekeerd: spelers ontvangen een digitale gadget ná een sportactiviteit in de buitenlucht.’
‘Heel belangrijk voor ons is Beginsel 2 van de Code voor Kinderrechten: ‘Betrek kinderen en hun verwachtingen bij het ontwerp.’ Ontwikkelen we iets voor kinderen, dan zorgen we dat de kinderen daar ook iets over te zeggen hebben. Dat past bij onze kijk op ontwikkelen, die gebaseerd is op design thinking en co-creatie. We laten kinderen bijvoorbeeld hun ideeën tekenen of hun stem uitbrengen op verschillende ontwerpen. Superleuk en helpend! Het meest bezorgd ben ik over de manier waarop games en sociale media inzetten op ‘onmiddellijke beloning’; het werkt dan als een endorfine prikkel die je de illusie geeft dat iets leuk of nuttig is. Dat is in overmatig gebruik simpelweg niet goed voor een brein.’
‘Microtransacties komen in onze spellen nooit voor. Daarnaast kijken we heel kritisch naar dataverzameling. Is er echt data van spelers nodig – bijvoorbeeld omdat een behandelaar de voortgang moet beoordelen – dan zorgen we ervoor dat alleen de strikt noodzakelijke gegevens worden verzameld en alle data ook voor de gebruikers zelf inzichtelijk is. Daarnaast is toestemming van de ouders/verzorgers een must.’
‘Het zou goed zijn als ook ouders, verzorgers en leerkrachten goed op de hoogte zijn van de Code, zodat ze beter weten waar ze op moeten letten wanneer kinderen in hun omgeving digitale producten gebruiken. Zij moeten nu soms blind vertrouwen op de professionaliteit van anderen, terwijl kennis van digitale rechten en veiligheid voor iedereen van belang is.’
‘Veel kinderen waren verrast dat er nog allerlei andere rollen zijn: projectleiders, game artists, onderzoekers, marketeers. En dat de gamingindustrie dus mensen met heel verschillende interesses en achtergronden nodig heeft.’…
Lees blog